En az 450 bin insanın hayatını kaybettiği Suriye’deki büyük savaş 7.yılına girdi. 2011’de rejimin katliamlarıyla başlayan çatışmaların yayılması ve yoğunlaşması bu süre içinde vahim bir insani krizin doğmasına sebep oldu.
BM verilerine göre Suriye içinde 6.1 milyon insan yerinden oldu, Suriye dışında ise 4.8 milyon insan başka ülkelere sığınma talebinde bulundu. 2016 yılı ortalarında tahminen 1 milyon kişi, kuşatma altındaki bölgelerde yaşıyor ve temel hayat kurtarıcı yardımlardan ve insani destekten mahrum bırakılıyordu.
Savaşın başlangıcından bu yana 120 binden fazla kişi hapsedildi veya kayboldu. Hapishanelerdeki işkence ve kötü muamele kontrolden çıkmış durumda. Yerel gözlemcilere göre Mart 2011 ile Haziran 2016 arasındaki dönemde hapisteyken ölen insan sayısı en az 12 bin. 400’den fazla saldırıda uluslararası alanda yasaklanmış olan ve çocuklar da dahil olmak üzere sivilleri de öldüren en az 13 çeşit misket bombası kullandı.
Misket bombaları bir çok ülke tarafından hukuk dışı ilan edilmiş durumda, zira içerdikleri altbombacıklar çok geniş bir alana yayıldıklarından savaşcılar ve siviller arasında ayrım yapmıyor. Dahası bir çok altbombacık da patlamadığından, fiilen temizlenmedikleri takdirde, yıllar sonra bile yanlışlıkla basıldığında patlayabilecek kara mayınlarına dönüşüyor.
Rejim güçleri ve müttefikleri ayrıca giderek artan ölçüde yangın bombaları da kullandı. 2016 yılının haziran ile ağustos arasındaki dönemde, İdlib ve Halep’te bu silahlarla yapılmış en az 18 saldırı belgelendirildi. Rejim ayrıca Kimyasal Silahlar Sözleşmesine aykırı olarak düzenledikleri birçok varil bombası saldırısında zehirli kimyasallar kullanmayı da sürdürdü.
Büyük bir yıkım ve mağduriyetin yaşandığı Suriye’de 2011’den bu yana yüz binlerce ev yıkıldı; camiler, okullar, hastaneler yerle bir edildi.
Suriye’de en çok çocuk 2016'da öldü
Suriye’de çocuklar eşi benzeri görülmemiş bir şiddete maruz kaldı. UNICEF’in yayınladığı rapora göre, Suriye'de en fazla çocuk ölümü 2016 yılında gerçekleşti. Geçen yıl en az 652 çocuk hayatını kaybetti. Raporda 255 çocuğun okullarında hayatını kaybettiği, aralarında 7 yaşında çocukların da bulunduğu 850’den fazla çocuğun ise savaşmaya, intihar bombacısı olmaya, gardiyanlık ve cellatlık yapmaya zorlandığı bilgisi yer alıyor.
Bomba, kurşun ya da patlamalardan kurtulan çocuklar önlenebilir hastalıkları tedavi edilemediği için sessizce hayatını kaybetti. Kuşatma altında yaşayan 280 bin, erişimin zor olduğu bölgelerde ise 2.8 milyon çocuğun insani yardıma erişimi bulunmuyor. Rapora göre, okulların üçte birinin yıkıldığı, barınak ya da askeri amaçlarla kullanıldığı Suriye’de 2 milyon çocuk okula gidemiyor. 6 milyon çocuk insani yardımlarla yaşıyor. 2 milyondan fazla çocuk ise Türkiye, Lübnan, Ürdün, Mısır ve Irak'ta mülteci konumunda.
Suriye'de savaşın başladığı 2011 yılından bu yana 20 binden fazla çocuk ise hayatını kaybetti.
Kaynak: BM, HRW, UNICEF, SNHR, AA